Why do children spin around & turn upside down? / ولې ماشومان څرخیږی او سر چپه ګرځی؟

Have you ever wondered why your child just can’t sit still?  Or why they seem to prefer being upside down?   Or how on earth they can really manage that fairground ride again?  Children need to spin, roll, and swing indoors and outdoors.  Brain research shows us that movement not only helps children develop their motor skills but also helps to alleviate stress and anxiety.

آیا تاسو کله هم فکر کړی چې ولې ستاسو ماشوم ارام نه شي کښېناستلی؟ یا ولې دوی غوره ګڼي چې برعکس وي؟ یا څنګه دوی واقعیا کولی شي د میلې په ډګر کې بیا سفر وکړي؟ ماشومان اړتیا لري چې دننه او بهر وګرځي، چرخ ووهی او وخوځوي. د دماغ څیړنه موږ ته ښیي چې حرکت نه یوازې د ماشومانو سره د دوی د مهارتونو په وده کې مرسته کوي بلکه د فشار او اضطراب کمولو کې هم مرسته کوي .

Our nervous system is responsible for pumping information to the brain just as the heart pumps blood around the body.  The brain monitors the information received through our sensory systems (smell, touch, sight, movement, taste etc).   Our nervous system is important because it helps us to survive in our ever-changing world.

زموږ عصبي سیستم دماغ ته د معلوماتو د رسولو مسؤلیت لري لکه څنګه چې زړه د بدن شاوخوا وینه پمپ کوي. دماغ زموږ د حسي سیسټمونو (بوی، لمس، لید، حرکت، خوند او نور) له لارې ترلاسه شوي معلومات څاري. زموږ عصبي سیستم مهم دی ځکه چې دا زموږ سره مرسته کوي چې زموږ په تل بدلیدونکې نړۍ کې ژوندي پاتې شو.

The vagus nerve travels from the brain to almost every organ in the body. Among other things this nerve is responsible for the parasympathetic nervous system.  This is the part of the nervous system responsible for switching off our stress response and keeping us calm.

د اعصاب رګ له دماغ څخه د بدن نږدې هر غړي ته سفر کوي. د نورو شیانو تر څنګ دا اعصاب د پاراسیمپاتیک عصبي سیسټم مسؤلیت لري. دا د عصبي سیسټم هغه برخه ده چې زموږ د فشار غبرګون بندولو او موږ ارام ساتلو مسؤلیت لري.

To keep us safe from those things that may be a danger to us we have evolved to avoid pain and discomfort. This is important because it means that we will choose to avoid danger over seeking pleasure.   This left me thinking if a child is going to be told off for not sitting still, they must really need to move right?

د هغو شیانو څخه د خوندي ساتلو لپاره چې ممکن زموږ لپاره خطرناک وي موږ د درد او ناراحتۍ څخه د مخنیوي لپاره پرمختګ کړی دی. دا مهمه ده ځکه چې دا پدې مانا ده چې موږ به د خوښۍ په لټه کې د خطر څخه مخنیوی غوره کړو. دې زه فکر کولو ته اړ کړم چې که چیرې یو ماشوم د ناستې نه کولو له امله وغندل شي، سمه نه ده دوی باید واقعیا حرکت وکړي.

I asked Bala Pillai, a Paediatric Certified Specialist and Doctor of Physical Therapy and she explained all children like to run around and play, but some children seem to crave it- they just don’t seem to be able to sit still. She tells parents:

ما د ماشومانو د تصدیق شوې متخصصې او د فزیکي درملنې ډاکټرې، بالا پیلي څخه وپوښتل او هغې تشریح کړه چې ټول ماشومان خوښوي چې منډې وهل او لوبې وکړي، مګر ځینې ماشومان داسې ښکاري چې لیوالتیا لري – دوی یوازې د ناستې توان نلري. هغه والدینو ته وايي:

“You are not alone if you are worried your child may not be able to process instructions or new information when they are always “fidgeting”- or worse, if their safety is at risk. There are many reasons why your child maybe fidgety- but the solution is not “sit still”.

“تا سو یواځی نه یاست که تاسو اندیښمن یاست چې ستاسو ماشوم ممکن د لارښوونو یا نوي معلوماتو پروسس کولو توان ونلري کله چې دوی تل “بې ځایه” وي – یا بدتر، که د دوی خوندیتوب په خطر کې وي. ډیری دلیلونه شتون لري چې ولې ستاسو ماشوم ممکن بې قرار شي – مګر د حل لاره یی “بی حرکت او آرام ګینستل” نه دی.

All children benefit from movement but some children NEED it like MEDICINE to function well.   Without their dose of medicine, they find it difficult to focus, concentrate and manage their emotions. Some children’s brains process information differently.  A neurotypical child jumps once and their brain is able to understand they jumped once.  For some neurodiverse children their brain may require 10 jumps to process the information they have jumped at all.  Or they may be so sensitive to movement that they get dizzy and feel sick being swung just once.  Basically children can carve movement or avoid movement to feel safe and organised.”     

ټول ماشومان له حرکت څخه ګټه پورته کوي خو ځینې ماشومان د ښه فعالیت لپاره ورته د درملو په څیر اړتیا لري. د درملو د خوراک پرته، دوی د تمرکز او د خپلو احساساتو اداره کول ستونزمن ګڼي. د ځینو ماشومانو دماغ معلومات په مختلف ډول پروسس کوي. یو عصبي ماشوم یو ځل ټوپ وهي او د دوی دماغ د دې توان لري چې پوه شي چې دوی یو ځل ټوپ وهلی دی. د ځینو عصبي متنوع ماشومانو لپاره د دوی دماغ ممکن 10 ټوپونو ته اړتیا ولري ترڅو هغه معلومات پروسس کړي چې دوی ټول ټوپ کړي دي. یا دوی ممکن د حرکت سره دومره حساس وي چې دوی سرګردانه کیږي او یوازې یو ځل د حرکت کولو سره ناروغه کیږي. په اصل کې ماشومان کولی شي حرکت وکړي یا د خوندي او منظم احساس کولو لپاره له حرکت څخه ډډه وکړي.

Why does my child hang upside down in their seat, at the park or just about anywhere they can?

ولې زما ماشوم په خپله څوکۍ، په پارک کې یا هر ځای کې چې کولی شي، برعکس ځوړند وي؟

I prefer to keep my feet firmly on the ground as an adult but as a child I loved hanging upside down from a chair, which often made adults tell me to sit properly.   Nowadays I do yoga and love to take a forward fold.  I was intrigued when my yoga teacher explained he wanted us to get our heads below our hearts.

زه غوره ګڼم چې خپلې پښې په ځمکه ټینګې وساتم، خو د ماشومتوب په وخت کې ما له څوکۍ څخه پورته ځړول خوښول، چې ډیری وخت لویان راته ویل چې په سمه توګه کښینم. نن ورځ زه یوګا کوم او مینه لرم چې مخ په وړاندې وګرځم. زه هغه وخت لیواله شوم کله چې زما د یوګا ښوونکي تشریح کړه چې هغه غواړي موږ خپل سرونه د زړونو لاندې ښګته وساتو.

When we turn upside down, the blood pressure in the area above the heart initially increases because of gravity.  More blood flows towards the heart and through our vagus nerve our parasympathetic nervous system kicks in to lower blood pressure which brings the still sense of calm I and many children find relaxing.

کله چې موږ پورته کیږو، د زړه پورته برخه کې د وینې فشار په پیل کې د جاذبې قوې له امله لوړیږي. ډیره وینه زړه ته ځي او زموږ د عصابو د رګ له لارې زموږ د پاراسیمپاتیک عصبي سیسټم د وینې فشار ټیټولو لپاره کار کوي چې د ارامۍ احساس راوړي. زه او ډیری ماشومان دآرامش احساس کولای شو.

Why does my child love to eat ice – even when it’s cold?

ولې زما ماشوم د یخ خوړل خوښوي – حتی کله چې ساړه وي؟

Having a cold drink can activate the vagus nerve. The cold stimulates this nerve, and our parasympathetic nervous system kicks in slowing our breathing and heart rate – no wonder we love ice-cream!

د سړې څښاک څښل کولی شي د اعصاب رګ فعال کړي. ساړه اعصاب هڅوي، او زموږ د پاراسیمپاتیک عصبي سیسټم زموږ تنفس او د زړه ضربان ورو کوي – دا د حیرانتیا خبره نده چې موږ آیس کریم خوښوو.

Why does my child love to spin in circles or roll down hills?

ولې زما ماشوم په دایره کې ګرځېدل یا په غونډیو کې ښوېدل خوښوي؟

Children will seek out the kind of activity they may need.   Spinning is likely to mean they are enjoying the stimulation. The centrifugal force experienced on things like fairground rides activates the inner ear, so the body knows it’s moving.  This is where our vestibular sense come in as it tells the brain the orientation of the head which helps a child to feel grounded and pay attention to where they are and what they are doing.

ماشومان د هغه ډول فعالیت په لټه کې دي چې دوی ورته اړتیا لري. د ګرځېدو معنی شاید دا وي چې دوی له هڅونې څخه خوند اخلي. (د سنټرفیوګال ځواک د یو ډول لوبې نوم دی) چې په داسې قضیو کې تجربه کیږي لکه د رولر کوسټر چلول، د داخلي غوږ فعالول ترڅو بدن پوه شي چې حرکت کوي. دا هغه ځای دی چې زموږ د ویستیبولر حس پکې راځي ځکه چې دا دماغ ته د سر لوري ته اشاره کوي، کوم چې ماشوم سره مرسته کوي چې احساس وکړي چې هغه چیرته دی او څه کوي.

In the nineteenth century ‘spin doctors’ used spinning chairs as a mental health treatment.  And the Sufi Whirling Dervishes use it as a kind of meditation.  Spinning upregulates the nervous system so for children who like to it will be organising for their body, helping them function.  But do be cautious if a child does not look like they are enjoying it do help them stop and ground themselves.

په نولسمه پیړۍ کې ‘سپن یعنی څرخ ډاکټرانو‘ د رواني روغتیا درملنې په توګه دڅرخ څوکۍ کارولې. او( ۲صوفي څرخیدونکي درویشان) دا د یو ډول مراقبت په توګه کاروي. څرخ کول عصبي سیسټم تنظیموي نو د هغو ماشومانو لپاره چې دا خوښوي د دوی د بدن لپاره تنظیم کوي، د دوی سره د فعالیت کولو کې مرسته کوي. مګر محتاط اوسئ که چیرې یو ماشوم داسې نه ښکاري چې دوی له دې څخه خوند اخلي نو د دوی سره مرسته وکړئ چې ودریږي او ځان ودروي.

SO how can parents help?

نو والدین څنګه مرسته کولی شي؟

Bala, who has worked for many years in schools, often supporting Autistic children, says she has realised that what most people do not know is that different types of movement stimulate different parts of the brain.

بالا، چې له ډېرو کلونو راهیسې په ښوونځیو کې کار کوي، ډیری وختونه د اوټیسټیک ماشومانو ملاتړ کوي، وايي چې هغې پوه شوې چې هغه څه چې ډیری خلک یې نه پوهیږي هغه دا دي چې د حرکت مختلف ډولونه د دماغ مختلفې برخې هڅوي.

“Your child intuitively knows what movements their brain craves- be it hanging upside down, running around all the time or wanting to go on merry go rounds.

ستاسو ماشوم په شعوري ډول پوهیږي چې د دوی دماغ کوم حرکتونه غواړي – که هغه پورته ځړول وي، هر وخت منډه وهل وي یا غواړي چې په خوښۍ سره سفر وکړي.

Their body is going to seek the movement, unfortunately they sometimes choose the wrong times to do it.  The good news is there are ways in which you can support your child’s movement needs.  This will organize their thoughts and emotions while still ensuring that they are safe and not disruptive to others.”

د دوی بدن به د حرکت په لټه کې وي، له بده مرغه دوی ځینې وختونه د دې کولو لپاره غلط وختونه غوره کوي. ښه خبر دا دی چې داسې لارې شتون لري چې تاسو کولی شئ د خپل ماشوم د حرکت اړتیاو ملاتړ وکړئ. دا به د دوی فکرونه او احساسات تنظیم کړي پداسې حال کې چې لاهم ډاډ ترلاسه کړي چې دوی خوندي دي او نورو ته مزاحم ندي.

The first of Bala’s top tips is to set up a routine (preferably before school) where their movement needs are met. Encouraging them to move every day, to the point where they start sweating, is one of the most effective ways in giving their brain what it needs.

د بالا د غوره لارښوونو څخه لومړۍ دا ده چې یو رول جوړ کړئ (په غوره توګه د ښوونځي څخه مخکې) چیرې چې د دوی د حرکت اړتیاوې پوره شي. دوی هڅول شی چې هره ورځ حرکت وکړي، تر هغه ځایه چې دوی خوله پیل کړي، د دوی دماغ ته د هغه څه ورکولو لپاره یو له خورا مؤثرو لارو څخه دی چې ورته اړتیا لري.

The trick, she says, is giving the body what it needs at predictable times every day. 

هغه وايي، چال دا دی چې بدن ته هغه څه ورکړي چې ورته اړتیا لري هره ورځ په وړاندوینې وړ وختونو کې.

“Choose times during the day when it is convenient for you- just remember- it needs to be done every day.  Providing these movements (even if it just running or hanging upside down) at the same time daily- helps the body and brain to know what to expect and helps in setting the tone for a ‘good day’.

د ورځې په اوږدو کې هغه وختونه غوره کړئ کله چې ستاسو لپاره مناسب وي – یوازې په یاد ولرئ – دا باید هره ورځ ترسره شي. د دې حرکتونو چمتو کول (حتی که دا یوازې منډه وهل یا پورته ځړول وي) هره ورځ په ورته وخت کې – بدن او دماغ سره مرسته کوي چې پوه شي چې څه تمه لري او د ‘ښه ورځې‘ لپاره په ټاکلو کې مرسته کوي.

Think of movement as medicine- you wouldn’t not give your child their medicine- and running, climbing, jumping are the optimal ways of achieving a sweating state.

حرکت ته د درملو په توګه فکر وکړئ – تاسو به خپل ماشوم ته د دوی درمل ورنکړئ – او منډه وهل، ختل، ټوپ وهل د خولې حالت ترلاسه کولو لپاره غوره لارې دي.

Just as the body needs a good food diet to keep us healthy, the nervous system needs a good movement diet to help the brain healthy.”

لکه څنګه چې بدن د روغتیا لپاره ښه خوړو ته اړتیا لري، عصبي سیسټم د دماغ د روغتیا لپاره ښه حرکت ته اړتیا لري.

Daily movement routines help children (and adults) organise their thoughts and emotion.  They also help them focus and pay attention better. Some children may need more than just the one-time daily movement diet- consult with a therapist (OT or PT) trained in sensory motor integration to help you customize a sensory motor diet for your child.

ورځنی حرکتونه له ماشومانو او لویانو سره مرسته کوی چې خپل افکار او احساسات منظم کړی. دا هم له دوی سره مرسته کوی چې ښه تمرکز وکړی او زیاته پاملرنه وکړی. ځینې ماشومان ممکن هره ورځ له یو څخه زیاتو حرکتی رژیم ته اړتیا ولری، نو له یو درملنې سره مشوره وکړئ چې د حسی حرکتی ادغام کې روزل شوی وی ترڅو تاسو سره مرسته وکړی چې ستاسو ماشوم لپاره حسی حرکتی رژیم جوړ کړی.

But in the meantime-

خو په عین حال کې–

Don’t stop them from moving- movement is like medicine for their brain and body. They will only struggle more if that medicine is not provided.

هغوی د حرکت څخه مه منع کوئ – حرکت د هغوی د دماغ او بدن لپاره د درملو په څیر دی. که چیرې دا درمل چمتو نه شي نو دوی به یوازې نور هم مبارزه وکړي.

Set up movement routines at convenient times daily- this way their body gets their “medicine” before they crave it at inappropriate times.

هره ورځ په مناسبو وختونو کې د حرکت معمولونه تنظیم کړئ – پدې توګه د دوی بدن خپل “درمل” ترلاسه کوي مخکې لدې چې دوی یې په نامناسب وخت کې وغواړي.

Encouraging even more movement may seem counterproductive- but it’s not true. The more they move, the more you are supporting their nervous system develop.

د لا ډېر حرکت هڅول ممکن برعکس ښکاري – مګر دا ریښتیا نه ده. هرڅومره چې دوی حرکت کوي، هومره تاسو د دوی د عصبي سیسټم پراختیا ملاتړ کوئ.

If you are wondering about how to help your child find the right kind of play to alleviate feelings of stress and anxiety you could try our new App

که تاسو حیران یاست چې څنګه خپل ماشوم سره د فشار او اضطراب احساساتو کمولو لپاره د سم ډول لوبې موندلو کې مرسته وکړئ، تاسو کولی شئ زموږ نوی اپلیکیشن امتحان وکړئ.

Search lumin&us on the App Store or on Google Play to download the App for free.

د نورو معلوماتو لپاره په ګو ګل کی پلټنه وګری.

Based on Stephen Porges’ Polyvagal Theory and play therapy, this App can improve wellbeing by ‘prescribing’ the right type of play at the right time.  Using the App’s SCAN button helps parents and carers to work out which state – safe, struggling or drowning – their children are in based on their feelings, behaviours and physical response to a situation. There is also a SCAN for adults with helpful tips and tools to support, soothe and calm parents and carers experiencing stress.

د سټیفن پورګیس د پولی واګل تیوري او د لوبې درملنې پراساس، دا اپلیکیشن کولی شي په سم وخت کې د سم ډول لوبې ‘ټاکلو‘ سره هوساینه ښه کړي. د اپلیکیشن د سکین تڼۍ کارول والدینو او پالونکو سره مرسته کوي چې د دوی د احساساتو، چلندونو او وضعیت ته د فزیکي غبرګون پراساس د دوی ماشومان په کوم حالت کې دي – خوندي، مبارزه یا ډوبیدل – معلومه کړي. د لویانو لپاره یو سکین هم شتون لري چې د والدینو او پالونکو ملاتړ، آرام او ارامولو لپاره ګټورې لارښوونې او وسایل لري چې فشار یا استرس تجربه کوي.

Charlotte Jenkins is the founder and a director of Beacon Family Services. She is an experienced social worker supporting children and families therapeutically using Thera play and Dyadic Developmental Psychotherapy.  She is also trained in Sensory Attachment Intervention which focuses on helping children and parents coregulate their nervous systems to build their relationships.  

شارلټ جینکنز د بیکن کورنۍ خدماتو بنسټ ایښودونکې او رییسه ده. هغه یوه تجربه لرونکې ټولنیزه کارکوونکې ده چې د تیرا لوبې او ډایډیک پرمختیایي رواني درملنې په کارولو سره د ماشومانو او کورنیو ملاتړ کوي. هغه د حسي ضمیمې مداخلې په برخه کې هم روزل شوې ده چې تمرکز یې د ماشومانو او والدینو سره د دوی د عصبي سیسټمونو تنظیم کولو کې مرسته کول دي ترڅو خپلې اړیکې جوړې کړي.  

Bala Pillai is a Paediatric Certified Specialist (PCS) and Doctor of Physical Therapy (DPT) with additional certification in Educational Kinesiology (Brain Gym) and Test Edge (HeartmathTM) methodology. She has extensive, dedicated experience addressing behavioural and learning blocks that inhibit student outcomes within public and private educational environments. Bala was an active member of the APTA’s (American Physical Therapy Association) Practice committee “Autism Task Force” and “Intervention for Students with Autism” with proven talents combining occupational, speech, social work, and physical therapies to elicit exceptional programming for students with disabilities, including those on the autism spectrum.

بیلا پیلا د ماشومانو یو تصدیق شوی ډاکټره ده او د فزیکی درملنې ډاکټره ده چې د تعلیمی حرکت پوهنې او د ایج ټیسټ میتودولوژی کې اضافی سند لری. هغه د سلوک او زده کړې د ستونزو په حل کې پراخه او ژمنه تجربه لری چې په دولتی او خصوصی تعلیمی ترتیباتو کې د زده کوونکو د لاسته راوړنو مخه نیسی. بیلا پیلا د اوتیزم په ځانګړو ځواکونو کې د فزیکی درملنې او د اوتیزم لرونکو زده کوونکو لپاره د مداخلې په اړه د امریکا د کمېټې فعاله غړې وه او د فزیکی درملنې ، خبرې درملنې ، ټولنیز کار ، او فزیکی درملنې په ترکیب کې یې استعدادونه ثابت کړی ترڅو د معلولیت لرونکو زده کوونکو لپاره استثنایی پروګرامونه چمتو کړی ، په شمول د هغو کسانو چې د اوتیزم لری.